Oddłużanie Zadłużonych Firm i Spółek – Ekspercki Przewodnik.

Wprowadzenie.

Oddłużanie zadłużonych firm i spółek stanowi złożony proces prawno-ekonomiczny, którego celem jest przywrócenie stabilności finansowej podmiotu gospodarczego oraz zapewnienie jego dalszej zdolności operacyjnej na rynku.

Wobec rosnącej liczby podmiotów borykających się z nadmiernym zadłużeniem, zagadnienie to nabiera szczególnego znaczenia zarówno z perspektywy prawnej, jak i praktycznej.

Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie zasad oddłużania firm oraz spółek, wskazanie dostępnych narzędzi i mechanizmów prawnych, a także omówienie aspektów poufności i najczęściej zadawanych pytań (FAQ).

1. Definicja i cele oddłużania firm i spółek.

Oddłużanie to proces restrukturyzacji zadłużenia podmiotu gospodarczego, obejmujący działania prawne, finansowe oraz organizacyjne, mające na celu:

• Redukcję lub restrukturyzację zobowiązań finansowych,
• Zabezpieczenie płynności finansowej firmy,
• Ochronę majątku przedsiębiorstwa,
• Zapewnienie kontynuacji działalności gospodarczej,
• Minimalizację ryzyka odpowiedzialności zarządu i właścicieli.

W praktyce oddłużanie może przyjmować formę dobrowolnych ugód z wierzycielami, postępowań restrukturyzacyjnych (m.in. układowych, sanacyjnych) lub w ostateczności – postępowań upadłościowych z możliwością likwidacji bądź reorganizacji.

2. Podstawy prawne oddłużania zadłużonych firm i spółek.

Podstawę prawną oddłużania stanowi przede wszystkim Kodeks spółek handlowych (KSH), ustawa Prawo restrukturyzacyjne oraz ustawa Prawo upadłościowe i naprawcze.

Kluczowe regulacje to:

• Art. 299 KSH – odpowiedzialność zarządu za zobowiązania spółki,
• Ustawa z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne – umożliwia wdrożenie różnych form restrukturyzacji (postępowanie układowe, sanacja, przyspieszone postępowanie układowe, postępowanie naprawcze),
• Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe – reguluje zasady i tryb ogłoszenia upadłości, a także zasady likwidacji lub reorganizacji firmy.

3. Zasady oddłużania – praktyczne aspekty.

3.1 Analiza zadłużenia i sytuacji finansowej.

Pierwszym krokiem jest kompleksowa analiza zadłużenia, w tym rodzaju, wysokości oraz terminów wymagalności zobowiązań.

Niezbędna jest również ocena bieżącej kondycji finansowej oraz prognoza przepływów pieniężnych.

3.2 Wybór właściwej metody oddłużania.

W zależności od charakteru zadłużenia oraz sytuacji firmy, stosuje się m.in.:

• Negocjacje i ugody z wierzycielami,
• Restrukturyzację finansową (np. wydłużenie terminów spłaty, obniżenie odsetek),
• Postępowanie restrukturyzacyjne,
• Wdrożenie postępowania naprawczego,
• Postępowanie upadłościowe z możliwością likwidacji lub reorganizacji.

3.3 Ochrona zarządu i udziałowców.

Z punktu widzenia prawa spółek, istotne jest zabezpieczenie zarządu przed odpowiedzialnością osobistą na podstawie art. 299 KSH, która może powstać w przypadku niewykonania obowiązków restrukturyzacyjnych lub upadłościowych.

Właściwe doradztwo prawne i prawidłowe wdrożenie procesu oddłużania mają fundamentalne znaczenie.

4. Poufność i ochrona danych.

Proces oddłużania wiąże się z dostępem do wrażliwych informacji finansowych i biznesowych.

Dlatego wszelkie działania muszą być prowadzone z zachowaniem zasad poufności i ochrony danych,

zgodnie z:

• RODO (Rozporządzenie o Ochronie Danych Osobowych),
• Regulacjami dotyczącymi tajemnicy przedsiębiorstwa,
• Klauzulami poufności zawartymi w umowach z wierzycielami i doradcami.

Zachowanie poufności minimalizuje ryzyko utraty zaufania kontrahentów oraz negatywnych skutków reputacyjnych.

5. Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

P: Czy oddłużanie zawsze oznacza upadłość firmy?

O: Nie. Oddłużanie może odbywać się na drodze dobrowolnych ugód lub postępowań restrukturyzacyjnych, które nie są równoznaczne z upadłością.

P: Jakie są konsekwencje odpowiedzialności zarządu za zadłużenie?

O: Zarząd może ponieść odpowiedzialność majątkową wobec wierzycieli, jeśli nie podejmie działań zmierzających do naprawy sytuacji finansowej spółki lub narazi ją na stratę.

P: Czy mogę chronić dane mojej firmy podczas oddłużania?

O: Tak, stosuje się środki prawne i organizacyjne zapewniające poufność, a proces powinien być realizowany przy wsparciu prawników i doradców.

P: Jak długo trwa proces oddłużania?

O: Czas trwania zależy od wybranej metody i indywidualnej sytuacji firmy – od kilku miesięcy w przypadku ugód do kilku lat w przypadku postępowań restrukturyzacyjnych.

1. Orzeczenie.

Wyrok Sądu Najwyższego z 15 marca 2018 r., III CSK 356/16

SN wskazał, że działania polegające na dokapitalizowaniu spółki zadłużonej i spłacie jej wierzycieli są zgodne z zasadami obrotu, a samo oddłużenie nie może być traktowane jako obejście prawa, nawet jeśli celem jest sprzedaż spółki w lepszej kondycji.

Przykład z życia:

Inwestor kupuje spółkę transportową z dużymi zaległościami wobec ZUS. Wpłaca do niej kapitał, reguluje zaległe składki i uzyskuje zaświadczenie o niezaleganiu. Dzięki temu spółka odzyskuje zdolność do udziału w przetargach publicznych i wraca na rynek.

2. Orzeczenie.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 29 stycznia 2019 r., V ACa 514/18

Sąd podkreślił, że umowa przejęcia długu przez inwestora wymaga zgody wierzyciela (art. 519 k.c.). Jeżeli taka zgoda nie została udzielona, dług nadal obciąża spółkę, a nie inwestora.

Przykład z życia:

Fundusz restrukturyzacyjny przejmuje spółkę z branży gastronomicznej, która ma kredyt obrotowy w banku. Bank nie zgadza się na przejęcie długu przez fundusz. W efekcie fundusz spłaca kredyt z własnych środków, ale formalnie wierzycielem i dłużnikiem wciąż pozostaje spółka.

3. Orzeczenie.

Wyrok Sądu Najwyższego z 14 lipca 2021 r., II CSKP 104/21

SN stwierdził, że konwersja wierzytelności na udziały (tzw. debt-to-equity swap) jest dopuszczalna, a wierzyciel, który obejmuje udziały zamiast spłaty długu, staje się wspólnikiem na równych zasadach jak inni.

Przykład z życia:

Firma budowlana ma 5 mln zł długu wobec głównego podwykonawcy. Strony umawiają się, że zamiast spłaty długu, podwykonawca obejmuje nowo wyemitowane udziały. W ten sposób spółka zostaje oddłużona, a wierzyciel staje się współwłaścicielem i ma interes w jej dalszym rozwoju.

Widać, że oddłużanie spółek może przebiegać różnymi drogami: przez dokapitalizowanie, spłatę długów, przejęcie długu lub konwersję na udziały – a sądy traktują te rozwiązania jako zgodne z prawem, o ile są przejrzyste i oparte na zgodzie stron.

6. Podsumowanie.

Oddłużanie zadłużonych firm i spółek to proces wymagający precyzyjnej analizy, dogłębnej znajomości przepisów prawa oraz starannego planowania strategicznego.

Wsparcie doświadczonych prawników i doradców restrukturyzacyjnych jest nieodzowne dla skutecznej ochrony majątku firmy, zapewnienia płynności finansowej oraz ochrony odpowiedzialności zarządu.

Zachowanie poufności i transparentności działań umożliwia także budowanie zaufania wobec partnerów biznesowych i wierzycieli.

Odzyskaj spokój i stabilność finansową.

Klauzula prawna:

Bladowski.Legal sp.j. nie świadczy usług doradztwa inwestycyjnego ani zarządzania aktywami. Nie oferujemy publicznie jakichkolwiek instrumentów finansowych. Strona pełni wyłącznie funkcję informacyjną.

Chroń siebie, swój majątek i swoją rodzinę.

Zapraszamy do lektury naszego poradnika.

Zapoznaj się z naszymi Praktyczne narzędziami do ochrony majątku oraz Ofertą

Skontaktuj się z nami przez formularz kontaktowy lub odwiedź sekcję Strefa Eksperta, by poznać więcej praktycznych porad.

Autor: Błażej Bladowski – ekspert w zakresie ochrony majątku, prawa egzekucyjnego i antywindykacji.