Polski system egzekucji długów, choć formalnie oparty na przepisach Kodeksu cywilnego, Kodeksu postępowania cywilnego oraz ustawie o komornikach sądowych, w praktyce często staje się narzędziem nadmiernej presji, omijania prawa i naruszeń konstytucyjnych praw obywateli. Dłużnicy nierzadko padają ofiarą nadużyć ze strony nieuczciwych windykatorów, agresywnych komorników oraz firm skupujących długi w sposób noszący znamiona obejścia prawa.
Antywindykacja to nie „uchylanie się od długów”, lecz zestaw działań prawnych i strategii mających na celu ochronę przed bezprawnym, nieproporcjonalnym lub nieetycznym dochodzeniem roszczeń. W niniejszym artykule przedstawiamy mechanizmy, które stoją za nadużyciami systemu windykacyjnego, oraz omawiamy skuteczne środki zaradcze.
Większość dłużników styka się najpierw z tzw. windykacją miękką – listami, telefonami lub wizytami terenowymi przedstawicieli firm windykacyjnych. Problem w tym, że wiele z tych firm celowo wprowadza dłużnika w błąd, sugerując posiadanie uprawnień zbliżonych do komornika.
Częste nadużycia:
Antywindykacyjne działania:
Firmy windykacyjne (fundusze sekurytyzacyjne, fundusze inwestycyjne zamknięte) masowo skupują portfele długów od banków i operatorów telekomunikacyjnych. Często nie dochodzi jednak do prawidłowego powiadomienia dłużnika o cesji.
Typowe naruszenia:
Obrona:
E-sąd w Lublinie (EPU – elektroniczne postępowanie upominawcze) przez lata wydawał setki tysięcy nakazów zapłaty, często bez weryfikacji dokumentów. Wierzyciele przesyłali jedynie skan wyciągu z ksiąg rachunkowych, co wystarczało do wszczęcia egzekucji.
Problematyczne aspekty:
Reakcja antywindykacyjna:
Komornik sądowy, jako funkcjonariusz publiczny, ma obowiązek działać zgodnie z ustawą i pod nadzorem prezesa sądu rejonowego. W praktyce jednak wiele kancelarii komorniczych funkcjonuje jako quasi-prywatne przedsiębiorstwa generujące zyski z każdej czynności.
Typowe nadużycia:
Praktyczne działania:
Często zdarza się, że wierzyciel nie potrafi wykazać istnienia ważnej umowy, na podstawie której dochodzi długu. Dotyczy to szczególnie:
Jak się bronić:
W przypadku zadłużonych spółek z o.o. działania windykacyjne często przechodzą na członków zarządu – zwłaszcza na podstawie art. 299 KSH (odpowiedzialność subsydiarna). Antywindykacja w tym kontekście polega na:
W ramach działań legalnej antywindykacji można wykorzystać m.in.:
W ostatnich latach pojawiło się wiele orzeczeń wspierających dłużników:
Antywindykacja to nie unikanie odpowiedzialności, lecz walka o przestrzeganie prawa przez wszystkich uczestników rynku wierzytelności. Nadużycia ze strony windykatorów, komorników czy funduszy sekurytyzacyjnych to realne zagrożenie dla obywateli i przedsiębiorców. Dobrze przeprowadzona obrona – oparta na znajomości procedur, terminów i orzecznictwa – pozwala nie tylko uchronić majątek, ale i odzyskać kontrolę nad swoim życiem finansowym.
Jeśli potrzebujesz indywidualnej pomocy w sprawie windykacji lub egzekucji – skontaktuj się z kancelarią, która specjalizuje się w realnej ochronie przed nadużyciami systemowymi.