Poradnik: Optymalizacja VAT 2026

Od 2026 roku przedsiębiorcy zyskają nowe narzędzie do uproszczenia rozliczeń i optymalizacji podatkowej – limit obrotu uprawniający do zwolnienia z VAT zostanie podniesiony z 200 000 zł do 240 000 zł. Choć zmiana ta wydaje się techniczna, jej praktyczne skutki mogą być ogromne – zarówno dla jednoosobowych działalności, jak i firm świadczących usługi dla konsumentów. Dla jednych to szansa na uproszczenie księgowości i obniżenie cen, dla innych – potencjalne ograniczenie konkurencyjności. W tym artykule analizujemy, kto zyska, kto powinien uważać, i jak przygotować się do nadchodzącej rewolucji. Przywołujemy orzecznictwo, interpretacje podatkowe oraz realne przykłady z praktyki Bladowski Legal, które pokazują, że nowe przepisy mogą stać się skutecznym narzędziem do strategicznego zarządzania podatkami w małych firmach.

Nowy próg VAT 2026 – kto skorzysta, kto straci, a kto powinien się przygotować już teraz?

Od 1 stycznia 2026 roku w Polsce zacznie obowiązywać nowy limit uprawniający do zwolnienia z VAT – 240 000,00 zł rocznego obrotu. To zmiana rewolucyjna, która może wpłynąć na funkcjonowanie tysięcy mikroprzedsiębiorstw, freelancerów, a także podmiotów rozpoczynających działalność gospodarczą.

O ile z pozoru podniesienie progu ma charakter prorozwojowy i upraszczający, o tyle w praktyce niesie za sobą szereg skutków prawnych i podatkowych, które warto zrozumieć zanim nowelizacja zacznie obowiązywać.

Czym jest zwolnienie podmiotowe z VAT i co się zmieni w 2026 roku?

Zgodnie z art. 113 ustawy o VAT, podatnik może korzystać ze zwolnienia z VAT, jeśli jego sprzedaż nie przekroczy w skali roku określonego limitu obrotu. Obecnie (2025 r.) jest to 200 000 zł. Od 2026 roku będzie to 240 000 zł.

To oznacza, że podmioty o rocznych przychodach do 240 000 zł nie będą musiały rejestrować się jako podatnicy VAT. Jest to zgodne z przepisami dyrektywy 2006/112/WE (art. 282 i nast.) oraz decyzją wykonawczą Rady UE nr 2023/1553 z dnia 25 lipca 2023 r., która zatwierdziła Polsce możliwość podniesienia progu zwolnienia.

Kto skorzysta na podwyższeniu progu?

Największymi beneficjentami zmiany będą:

Freelancerzy, osoby samozatrudnione, mikroprzedsiębiorcy – szczególnie działający w branżach B2C, gdzie odbiorcami usług są konsumenci niebędący podatnikami VAT.
Nowe firmy – nowo zakładane podmioty będą miały większą swobodę wejścia na rynek bez konieczności rejestracji do VAT.
Podmioty handlujące lokalnie/usługowe – np. fryzjerzy, kosmetyczki, mechanicy, korepetytorzy.

Zwolnienie z VAT pozwala tym podmiotom oferować ceny brutto niższe niż konkurencja rozliczająca VAT, co może być elementem przewagi konkurencyjnej.

Więcej o korzyściach z nierejestrowania VAT

Kto może stracić na zmianie?

Firmy B2B – jeśli odbiorcami są inni przedsiębiorcy, rezygnacja z VAT może być nieopłacalna, bo kontrahent nie odliczy VAT od faktury.
Firmy eksportowe lub importujące – brak VAT oznacza brak możliwości korzystania z procedur wewnątrzwspólnotowych.
Podmioty inwestujące – brak możliwości odliczenia VAT od zakupu środków trwałych czy kosztów inwestycyjnych.

Przykłady z praktyki kancelarii.

Przykład 1: Grafik komputerowy

Pan Mateusz prowadzi jednoosobową działalność, jego roczny obrót to ok. 210 000 zł. Do tej pory musiał być podatnikiem VAT. Od 2026 r. będzie mógł korzystać z uproszczonego modelu bez VAT. To oznacza mniej biurokracji, niższe ceny dla klienta i brak konieczności rozliczeń kwartalnych.

Przykład 2: Trener personalny

Pani Karolina prowadzi usługi trenerskie, głównie dla osób fizycznych. Osiąga roczny obrót ok. 235 000 zł. W 2025 roku musiała zarejestrować VAT, co podnosiło jej ceny i zmniejszało marże. W 2026 roku może pozostać poza VAT, co istotnie wpłynie na jej konkurencyjność.

Stanowiska i interpretacje podatkowe:

W interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 15.11.2023 r. (0112-KDIL1-3.4012.464.2023.2.MR) potwierdzono, że podatnik, który przekroczy limit VAT z tytułu jednorazowej czynności, nie traci automatycznie prawa do zwolnienia, o ile nie stanowi ona regularnej działalności.

Wyrok NSA z 27 czerwca 2023 r. (I FSK 654/21) przypomniał, że limity zwolnień z VAT powinny być stosowane zgodnie z zasadą proporcjonalności i nie mogą ograniczać dostępu do rynku.

Interpretacja ogólna MF z 1 lutego 2024 r. wskazuje, że podatnicy wchodzący na rynek powinni samodzielnie ocenić, czy korzystniej jest rozpocząć działalność jako podatnik VAT, czy w reżimie zwolnienia.

Optymalizacja podatkowa w świetle nowego progu.

Podniesienie limitu do 240 000 zł może stać się narzędziem optymalizacji:

Czasowe rozdzielenie działalności – np. usługi wykonywane osobiście w limicie do 240 000 zł, a pozostałe przez spółkę.
Split działalności rodzinnej – małżone lub osoby współpracujące mogą rozdzielić aktywność gospodarcza, aby każda mieściła się w limicie.
Rezygnacja z VAT w modelu B2C – tam gdzie VAT nie jest atutem, jego brak może być przewagą.

W każdym przypadku zalecana jest analiza struktury klientów, modelu kosztowego oraz planu inwestycyjnego.

Dowiedz się, jak przygotować analizę z kancelarią Bladowski Legal

Wnioski i rekomendacje.

Przemyśl, czy Twoja firma korzysta na zwolnieniu, czy lepiej pozostać VAT-owcem.
Zadbaj o ewidencję przychodów już w 2025 roku – przekroczenie limitu w 2026 wyklucza zwolnienie.
Sprawdź, czy możesz rozdzielić usługi lub zmienić model współpracy, aby mieścić się w limicie.

Na zmianie progu VAT nie wszyscy zyskają, ale dla wielu będzie to okazja do obniżenia kosztów i uproszczenia działalności. Warto przygotować się zawczasu.

Chroń siebie, swój majątek i swoją rodzinę.

Zapraszamy do lektury naszego poradnika.

Zapoznaj się z naszymi Praktyczne narzędziami do ochrony majątku oraz Ofertą

Skontaktuj się z nami przez formularz kontaktowy lub odwiedź sekcję Strefa Eksperta, by poznać więcej praktycznych porad.

Autor: Błażej Bladowski – ekspert w zakresie ochrony majątku, prawa egzekucyjnego i antywindykacji.