Majątek a upadłość – fakty, których nikt nie mówi wprost.

Czy „majątek” zawsze chroni przed upadłością?

Wielu przedsiębiorców zakłada, że skoro coś mają – nieruchomość, samochody, gotówkę – to upadłość im nie grozi. Tymczasem prawda jest bardziej brutalna: to, że posiadasz majątek, nie oznacza, że nie możesz ogłosić upadłości. Ba – czasem to właśnie majątek staje się głównym powodem, dla którego powinieneś to zrobić… i jak najszybciej.

Dlaczego? Bo majątek nie pracuje, tylko generuje obowiązki. A czasem – odpowiedzialność.

Kiedy majątek pogarsza sytuację?

Przykład z praktyki: przedsiębiorca posiada nieruchomość wartą 1,5 mln zł, ale ciąży na niej hipoteka i kilka tytułów wykonawczych. Działalność przynosi straty, kontrahenci się wycofali, leasing goni leasing. Ten majątek – formalnie istniejący – nie daje żadnej realnej zdolności do spłaty zobowiązań. Wręcz przeciwnie, pogłębia chaos.

Jeśli myślisz, że majątek ochroni Cię przed upadłością, to czas wyjść z bańki. Sąd nie patrzy, co masz, tylko czy jesteś wypłacalny – i czy masz zdolność regulowania wymagalnych zobowiązań pieniężnych.

Sprawdź, czym różni się złożenie wniosku o upadłość od ogłoszenia upadłości

Majątek prywatny a odpowiedzialność za długi firmy.

Często słyszę pytanie: „Czy jeśli mam dom na siebie, a działalność prowadzę jako JDG, to jestem bezpieczny?” Nie. Jesteś dokładnie na odwrót.

Jako przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą odpowiadasz całym swoim majątkiem za zobowiązania firmy. Tak – również domem, działką, wynagrodzeniem współmałżonka (jeśli brak rozdzielności majątkowej).

Ten sam problem dotyczy wielu wspólników spółek cywilnych oraz członków zarządu spółek z o.o., którzy zaniedbali obowiązek złożenia wniosku o upadłość w terminie. W takich przypadkach majątek prywatny staje się ostatnim bastionem egzekucji.

Zobacz nasz artykuł o art. 299 KSH i odpowiedzialności członka zarządu

Czy da się ochronić majątek przed upadłością?

Tak, ale… zanim pojawią się problemy. Kluczem jest właściwe zaprojektowanie struktury właścicielskiej i finansowej. W praktyce oznacza to m.in.:

rozdzielność majątkową z odpowiednio zaprojektowaną umową majątkową,
przekształcenie JDG w spółkę kapitałową (np. sp. z o.o. lub PSA),
przeniesienie części majątku do odrębnej jednostki (np. spółki celowej lub fundacji rodzinnej),
zabezpieczenia rzeczowe, które realnie chronią przed egzekucją.

Zobacz naszą ofertę optymalizacji majątkowej

Błąd #1: za późno na działania

Większość klientów trafia do nas wtedy, gdy już za późno. Komornik zajął rachunek, sąd oddalił wniosek o ogłoszenie upadłości, ZUS wzywa do zapłaty zaległości z tytułu nieopłaconych składek.

Nie można ochronić majątku po fakcie. Działania prewencyjne muszą być odpowiednio wyprzedzające i zgodne z przepisami. Nie można np. sprzedać majątku żonie tydzień przed ogłoszeniem upadłości i oczekiwać, że sąd to „łyknie”. Nie łyknie – a syndyk to zaskarży i cofnie.

Sprawdź, jak pomagamy klientom w blokowaniu działań komorniczych

Co grozi za opóźnienie w złożeniu wniosku o upadłość?

Zgodnie z art. 21 ustawy – Prawo upadłościowe, dłużnik ma obowiązek złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości w ciągu 30 dni od dnia, w którym stał się niewypłacalny.

Brak złożenia wniosku w terminie może prowadzić do:

odpowiedzialności cywilnej (art. 299 KSH, art. 21 ust. 3 pr. upadłościowego),
odpowiedzialności karnej (np. przestępstwo z art. 586 KSH),
zakazu prowadzenia działalności gospodarczej,
egzekucji z majątku prywatnego (również wspólnego z małżonkiem).

Dowiedz się, jak przeciwdziałamy odpowiedzialności członka zarządu

Dobra wiadomość? Są alternatywy

Nie zawsze trzeba ogłaszać upadłość. W wielu przypadkach lepszym rozwiązaniem jest:

restrukturyzacja sądowa lub pozasądowa,
negocjacje z wierzycielami (np. w modelu pre-pack),
przekształcenie struktury w sposób zabezpieczający majątek,
odłączenie zobowiązań osobistych od majątku wspólnego.

To są działania, które należy wdrażać z wyprzedzeniem – nie z pozycji „gaszenia pożaru”.

Zobacz naszą usługę oddłużania działalności gospodarczych

Upadłość to nie hańba

W Polsce pokutuje mit: „Ogłoszenie upadłości to porażka”. To bzdura. Upadłość to narzędzie – legalne, skuteczne, potrzebne. Może być końcem toksycznego etapu i początkiem nowego życia – pod warunkiem, że się do niej dobrze przygotujesz.

Upadłość ogłaszają najwięksi – i wcale się tego nie wstydzą. Amazon, KFC, Hertz, nawet Marvel ogłaszał upadłość. Pytanie nie brzmi czy, tylko czy zrobisz to mądrze.

Zobacz artykuł o różnicach między złożeniem wniosku a ogłoszeniem upadłości

Autor: Błażej Bladowski

Ekspert ds. odpowiedzialności zarządu, ochrony majątku i restrukturyzacji

Blog